Spotkania pod Brzymem: powrót do korzeni pszczyńskiego folkloru - wspomnienie mieszkańca

"Spotkania pod Brzymem" to jedno z najstarszych wydarzeń folklorystycznych na Górnym Śląsku, które przez dekady stanowiło serce kulturalne Pszczyny. W latach 70. i 80., pod kierownictwem Aleksandra Spyry - twórcy i wieloletniego opiekuna "Brzymów" - impreza ta przeżywała swój złoty okres.

Pamiętam, jak w tamtych latach amfiteatr tętnił życiem, goszcząc zespoły ludowe, które z ogromnym zaangażowaniem prezentowały pieśni i tańce regionu. Obok, na terenie dzisiejszego parkingu, rozciągało się targowisko twórców ludowych, gdzie można było nie tylko podziwiać, ale i kupić prawdziwe rękodzieło oraz regionalne specjały. Skansen oraz karczma "Stary Młyn" były częścią tej imprezy, tworząc przestrzeń do zabawy przy kapelach ludowych. Pamiętam, jak wieczorami kapele grały do tańca, a całe rodziny śpiewały razem z nimi - to była prawdziwa, żywa i piękna tradycja.

Jednak Spotkania pod Brzymem były czymś więcej niż tylko festiwalem. Były impulsem do działania dla zespołów ludowych z okolic Pszczyny. Zespoły chciały nie tylko jak najlepiej wypaść przed publicznością - bo przecież występowali "u siebie", a słabszy występ to byłby wstyd - ale także przed innymi zespołami, co prowadziło do naturalnej, zdrowej rywalizacji i wzajemnej inspiracji. W tamtych latach Zespół Regionalny Pszczyna, prowadzony przez Aleksandra Spyrę, przeżywał swój najlepszy okres działalności, wyznaczając standardy i nadając "ton" całej imprezie. To właśnie Pszczyna była punktem odniesienia dla innych grup folklorystycznych i motywowała je do dalszego doskonalenia się.

Współczesne edycje "Spotkań pod Brzymem" zdają się być jedynie cieniem dawnej świetności. Brakuje atmosfery tamtych lat - żywego kontaktu z folklorem, spontanicznej zabawy w karczmie i stoisk z prawdziwymi twórcami ludowymi. Podobnie jak sama impreza, także Zespół Regionalny Pszczyna jest dziś tylko cieniem zespołu prowadzonego przez Aleksandra Spyrę. W latach świetności "Brzymów" to właśnie ten zespół nadawał wydarzeniu prestiż i wyznaczał artystyczne kierunki. Dziś trudno mówić o takim wpływie - zamiast inspirować inne grupy, sam zdaje się raczej walczyć o zachowanie dawnej pozycji.

Choć Powiat Pszczyński wprowadził inicjatywę Lokalnej Marki Ziemi Pszczyńskiej, promującą lokalne produkty podczas festiwalu, wydaje się to być bardziej próbą reklamy niż rzeczywistym nawiązaniem do tradycji "Brzymów".

Na domiar złego, przez pewien czas próbowano "unowocześnić" festiwal, przenosząc go na rynek. Te eksperymenty były kompletnym fiaskiem - zespoły dosłownie "prażyły się" na rozgrzanej płycie rynku, a starsi artyści mieli problem nawet z dostępem do ubikacji. Brakowało klimatu, który kiedyś przyciągał tłumy - nie było zielonej przestrzeni, naturalnego otoczenia Skansenu i przede wszystkim tej wyjątkowej atmosfery, którą dawało połączenie muzyki, tańca i folkloru w jednym, spójnym miejscu.

W obliczu nadchodzącego jubileuszu - 50-lecia Skansenu - Zagrody Wsi Pszczyńskiej - warto zastanowić się nad przyszłością "Spotkań pod Brzymem". Czy nie powinniśmy dążyć do przywrócenia im dawnego blasku, czerpiąc z doświadczeń i pasji ich twórcy, Aleksandra Spyry? Może nadszedł czas, by powrócić do korzeni i uczynić z "Brzymów" prawdziwe święto pszczyńskiego folkloru, które znów przyciągnie zarówno mieszkańców, jak i turystów, oferując im autentyczne doświadczenia i niezapomniane wrażenia?

Miłośnik Ziemi Pszczyńskiej